Жарық дүниеден өткеніне жуырда қырық күн толатын Амангелді Суханберлиев туралы жазарда есімде қалған естеліктер тағы бір ойға оралды.
Өмірде жиі араласқан кейбір адам туралы есте көп нәрсе қала бермейді. Ал Амангелді сияқты адам туралы жиі қатыспасаң да, көп дүние еріксіз көңілде сақталады. Өйткені ол осы өлшеулі ғұмырында біраз жағымды тірлік атқарып үлгірген еді.
Оның есімін алғаш рет өткен ғасырдың 90-шы жылдары досым Оразбек Мақсұтұлының аузынан есіттім. Ол: «Серікбай, сен білесің бе, Амангелді Суханберлиев деген әрі дәрігер, әрі журналист әріптесің бар. Жазғандары мықты. Арнайы журналистік оқу тауыспаса да, жазатын мәселесіне терең бойлап, ұғынықты баяндайды» деді. Мен сол кезден бастап, өзімен жүзбе-жүз кездеспесем де, баспасөздегі жазғандарын оқып тұрдым.
Бірде Қызылорда қаласында «Экология және балалар» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция ұйымдастырылатын болды. Оның аясында ғылыми мақалалар жинағы да шығарылды. Жинақ редакторы ретінде бұл басылымнан Амангелдінің «Байқоңыр» ғарыш айлағының Сыр өңірі тұрғындарының денсаулығына тигізер зардабы туралы көлемді мақаласын кездестірдім.
Әбекең кейін Қызылорда қаласына қоныс аударған соң өзі шығаратын «Нұр Жан» журналына мақала жазып тұруыма өтініш жасады. Мұнысын құп алдым. Журнал көрер көзге тартымды, қымбат қағазға сапалы басылған болатын. Онда бірнеше мақалам жарық көрді. Кейін менің аты-жөнімді журналының шығармашылық тобына да қосып қойыпты. Бір кездескенімде журналдың «Алғыс хатын» да табыс етті.
Оның осыдан жарты ғасырдан астам уақытта мектептегі оқушы кезінің өзінде қолына алғаш қалам алып, «Ленин жолы» газетінде тырнақалды туындысын жариялап, ауыл ішінде «жазушы бала» атанғаны бар. Осы мақала оның үлкен журналистикаға жол сілтеген ардақты туындысы болатын. Кейін Бөген балық аулау базасында жұмысшы болған кезінде де көңілін жадыратқан немесе жүдеткен жағдайлар туралы да қалам тербеді. Мектеп директорының ҚазМУ-дың журналистика факультетіне арнайы жолдама алып бергеніне қарамастан, бала көңілі медицинаға ауды. Әкесінің көз дертін жазамын деген асқақ арманы орындалып, Ақтөбедегі медициналық институтқа оқуға түсті. Институт қабырғасында жүргенде де облыстық «Коммунизм жолы» газетінде көптеген дүниелерді жариялады. Оны ойдағыдай бітіріп, Атырау облысының Теңіз ауданында, өз облысымыздың Қармақшы ауданында жемісті еңбек етті. Бұл жылдары көптеген сырқат жандардың дертіне дауа іздеді, қолдан келген көмегін берді. Қызылордаға көшіп келгенде де сарапшы дәрігер, ұстаз дәрігер болып сүйікті ісін жалғастырды. Дәрігерлікпен қатар жазуды да доғарған жоқ.
«Нұржан Ишан Ата» қайырымдылық қорын құрып, оған басшылық етті. Туған ауылында ата атында мешіт ашты. Республикаға тарайтын «Нұр Жан» журналын ашып, елге имандылық нұрын шашты.
Амангелдінің бойындағы құстың қос қанатындай дәрігерлік пен журналистік өзара үйлесім тапты. Бұлардың қайсысының басым болғанын дөп басып айту қиын-ау. Медицинада кеудесіндегі «ҚР денсаулық сақтау ісінің үздігі», «Алтын дәрігер» төсбелгілері оны денсаулық сақтау ісінің майталманы ретінде танытса, «Қазақстанның құрметті журналисі» атағы баспасөз саласында да мықты екенін дәлелдесе керек.
Әбекең Аралда тұрған маған өзі қоңырау шалып, кішіпейілдік танытатын. Екеуміз бір жылғымыз. Бірде: «Мен сені шашының ағының молдығына қарап, ағам ба деп жүрсем, бала екенсің ғой. Мен сенен тура бір ай үлкенмін» деп әзілдегенмін. Бұл әзілді түсіністікпен қабылдады.
Дүниеден өтерінен бір ай бұрын отбасында болғанмын. Жоспарлары мол еді. Емін-еркін әңгімелестік. «Отыр, қазанға ет салдырайын» дегенінде «Кейін бір реті болар» деп қоштасқанмын. Мұның соңғы қоштасу екенін кім білген...
Серікбай СМАҒҰЛҰЛЫ.
Арал қаласы.
***
Марқұмның 40 күндік асы 18 қаңтар күні сағат 12.00-де Қызылорда қаласындағы «Байқоңыр» мейрамханасында өтеді.
"Сыр бойы" газеті | 
